- Қайта өрлеу дәуірі
- Renaissance
Қазақша-ағылшынша сөздік. 2010.
Қазақша-ағылшынша сөздік. 2010.
Ренессанс — (фр. renaissance қайта өрлеу, қайта өркендеу) – XIV ғ. алдымен Италияда басталып, кейін Батыс Еуропа елдерінде өріс алған білім, ғылым, өнер, әдебиет, сәулет салаларындағы мәдени төңкеріс дәуірі, кезеңі. Ол антикалық идеалдар мен құндылықтарды… … Философиялық терминдердің сөздігі
Эпистема — (гр. еpisteme білім) – нақты тарихи кезеңдегі білім шеңберін белгілейтін тәжірибеден бұрын берілген тарихи өзгермелі құрылымдар. Бұл ұғымды М.Фуко «Сөздер мен заттар: гуманитарлық ғылымдар археологиясы» (1966) атты еңбегінде енгізіп, «сөздер мен… … Философиялық терминдердің сөздігі
Антропоцентризм — (гр. antropos – адам, лат. centrum – түйін, орталық) – адам бүкіл әлемнің орталығы және бүкіл дүниенің құрылысының түпкі мақсаты деген көзқарас. Осы дүниетанымдық принцип ежелгі Грекия философы Пратогордың Адам – барлық заттардың өлшемі ... деген … Философиялық терминдердің сөздігі
Атеизм — (фр. atheisme, гр. a – жоқ және teos – Құдай – сөзбе сөз құдайсыздық) – Құдайдың, кез келген басқа табиғаттан тыс күштердің барлығын, жалпы дінді жоққа шығаратын қөзқарастар жүйесі. Атеизм дінге оппозиция (қарсы) ретінде материалистік дүниетаным… … Философиялық терминдердің сөздігі
Болмыс — – бүкіл әлемнің тұтастығын, дүние мен адамның бірлігін, тіршіліктің мәнісін білдіретін философиялық категория. Адамзат өзінің және қоршаған дүниенің бар екендігіне сенеді. Қарапайым санада болмыстың баламалары ретінде әлем, ғарыш, дүние, табиғат … Философиялық терминдердің сөздігі
Гедонизм — (гр. hedone – көңілділік, рахаттану) – адам тіршілігі рахаттарға ұмтылып, азаптардан қашудан тұрады деп қарастыратын философиялық этикалық принцип және моральдің критерийі. Гедонизмнің философиялық астарын (подпочва) игіліктің ( благо )… … Философиялық терминдердің сөздігі
Герменевтика — (гр.hermeneia – ұғындыру, баяндау, түсіндіру) – кең мағынада философия мен гуманитарлық ғылымдарда ұғыну әлеуметтік болмыстың мәнін түсінудің шарты ретінде қарастырылатын бағыт. Тар мағынада – білімнің біраз салаларында (философия, әдебиет, тарих … Философиялық терминдердің сөздігі
Гуманизм — (лат. humanus – адамдық, адамгершілік) – адамды бірінші орынға қоятын және тұлғаны ең жоғары құндылық деп қарастыратын тұжырымдама, дүниетанымның принципі. Тар мағынада ортағасырдағы діни схоластикаға қарсы Қайта Өрлеу дәуіріндегі зайырлы… … Философиялық терминдердің сөздігі
Идея — (гр.idea – түр, образ, тек, сыртқы көрініс; eidos – түр, іс әрекет амалы, сапа, идея, пайымдау, образ) – әртүрлі философиялық жүйелерде рухтың (кейінірек –білімнің) ең дамыған формаларын белгілеу үшін қолданылатын ұғым. Алғашқылардың бірі болып… … Философиялық терминдердің сөздігі
Индивидуализм — адамның, тұлғаның автономдық еріктігіне (бостандығына) ерекше құндылық беретін саяси және әлеуметтік философиялық ілім. Оның негізінде үш принцип жатыр деуге болады: барлық құндылықтар адамда түйіседі (тоғысады), яғни олар адам болмысымен… … Философиялық терминдердің сөздігі
Пантеизм — (гр. рan – бәрі + theos – құдай) – құдай мен табиғатты теңдестіретін толып жатқан ілімдер мен көзқарастар. Пантеистік пікірлер көне заманда –ертедегі үнді және ертедегі грек философияларында пайда болды. Натуралистік (табиғаттық) пантеизм әсіресе … Философиялық терминдердің сөздігі